ภาษาไทยก็ไม่ดี
ภาษาเซฟตี้ก็ไม่ได้...เมื่อไอแคมเจอไอฟาย
ไอแคม-ICAM
คิดอยู่หลายวันว่าจะเขียนเรื่องอะไรที่มันเข้ากับบรรยากาศ
เอิร์นเดอะไรซ์ทูโกร หรือต้องมีปัญญาซื้อข้าวกินเองคุณถึงจะโต อันนี้ไม่เกี่ยวกับโปรแกรมสุดฮิต (
Earn The Right to Grow) อันใดทั้งสิ้น
แต่บังเอิญมันออกเสียงคล้ายๆกัน อย่ากระนั้นเลย
เรามาเรียนภาษาเซฟตี้กันวันละคำสองคำ แล้วแต่พื้นที่จะอำนวย เริ่มกันด้วยคำว่า
ไอแคม เขียนเป็นภาษาอังกฤษว่า ไอ-ซี-เอ-เอ็ม ย่อมาจากคำว่า Incident
Causal Analysis Model
เป็นแบบจำลองที่ฝรั่งมันคิด จะบอกว่าเราคิดเอง ไม่มีใครเชื่อหรอก ถึงเป็นเรื่องจริงก็ไม่มีทางเชื่อ จริงมั๊ย
ใช้อธิบายให้เห็นว่า
การที่จะทำให้เกิดผลลัพท์ที่ดีมีความปลอดภัย
ก็จะต้องมีเครื่องมือในการดักจับความผิดพลาดทั้งหลายทั้งปวงที่ใช้การได้
และกับดักที่ว่านี้จะดีไม่ดีก็มาจากตัวบุคคลและทีมที่จะช่วยกันดูช่วยกันลดความผิดพลาดลง
ซึ่งนั่นก็ต้องมาจากการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยให้คนและทีมงานทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
และทั้งหมดทั้งสิ้นมันต้องมาจากความเอาจริงเอาจังขององค์กร พูดแบบนี้
คนที่เรียนสูงๆจะไม่เข้าใจ เพราะมันง่ายไป เอาแบบยากๆชัดๆ เช่น
พนักงานคนหนึ่ง
กำลังนั่งเก็บเศษวัสดุออกจากใต้สายพานหลังจากที่แผ่นบอร์ดมันเข้าไปติดค้างและช่วยกันแคะช่วยกันเคลียร์เพิ่งเสร็จ
ระหว่างนั้นก็ปรากฏว่ารถฟอร์คลิฟท์ที่จอดติดเครื่องรออยู่ใกล้ๆ
(ใกล้มากชนิดที่ว่าถอยปรูดเดียวเหยียบแบนเลย) สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือ
คนขับรถถอยจริงๆ ตั้งใจว่าจะแค่ขยับรถ แต่ปรากฏว่ารถมันไถลเพราะพื้นมันเปียก
เลยไปกระแซะเอาคนที่นั่งอยู่ล้มลงไป
นี่คือผลลัพท์ที่เป็นผลมาจากกับดักความผิดพลาดที่มันหายไป กับดักที่ว่าก็คือ
กฎความปลอดภัยในการขับรถฟอร์คลิฟท์ที่กำหนดให้ ก่อนสตาร์ทรถอย่าเพิ่งปลดเบรกมือ
ก่อนออกรถให้มองซ้าย ขวา หน้าหลัง ถ้ามีคนอยู่ใกล้ๆให้บอกให้เขาหลบไปไกลๆบีบแตรหรือตะโกน
เฮ่ย โฮ่ย อะไรก็ได้ ส่วนคนที่อยู่ใกล้รถก็มีกฎว่า ให้หลบไปให้พ้น
เพราะฉะนั้นถ้ากับดักความผิดพลาดทำงานครบถ้วน คนขับก็ตะโกน คนนั่งใกล้ก็หลบให้
เหตุมันก็ไม่เกิด แต่อนิจจังวัตตะสังขารา อุปาทะวะธรรมมิโน... มันไม่ทำเลย
คนขับก็ไม่ได้ให้สัญญาน ไอ้คนนั่งก็ไม่หลบ ลงเอย รถเหยียบเข่าถลอก
พี่น้องเอ้ย...
เหตุทำนองนี้มันไม่ใช่เพิ่งเกิด มันเกิดมานาน คนไม่ทำตามกฎ
คนที่ดูแลไม่เน้นย้ำกำชับกำชา ทีมไม่เวิร์ค สุดท้ายกฎที่มีมันก็ค่อยๆกุดไป
หายไปทีละข้อสองข้อ ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น ถ้าวิเคาระห์เจาะลึก ก็จะพบว่า สภาพงานที่เร่งรีบ
ลุกลี้ลุกลนเพื่อเอาเครื่องจักรให้ทำงานให้ได้ ไม่รู้เหมือนกันว่าความรู้สึก
สภาพแวดล้อมแบบนี้มันเกิดขึ้นตอนไหน ทุกคนรู้แต่ว่า อย่าให้เครื่องหยุดนาน
ก็รู้แหละว่าเซฟตี้ต้องมาก่อน แต่เอาไว้ก่อนได้มั๊ย ให้โปรดักชั่นแซงแป๊บเดียว
เดี๋ยวสิ้นปีไม่มีโบนัส นี่ขนาดขายดีเป็นเทน้ำเทท่า แว่วๆมาว่าเมืองจีน เกาหลี
เวียดนามขายไม่ดี เมืองไทยเลยต้องร่วมรับผิดชอบไม่เอาโบนัส (ข่าวลือ)
นี่แหละคือสภาพแวดล้อมที่หล่อหลอมคนให้คิด ให้ทำ ให้ทิ้งและหลงลืมความปลอดภัย
โทษใครไม่ได้หรอกครับมันเกิดของมันโดยอัตโนมัติ เป็นจิตวิทยาของคนเรา
ใครจะมาพร่ำพูดและทำแต่เรื่องเซฟตี้จริงๆจังๆ เราอยู่ในโลกธุระกิจ
และนั่นแหละคือความเป็นจริงที่บรรดาบิ๊กบอส จมูกโด่ง หัวล้าน พุงปลิ้น
ตาน้ำข้าวเขารับฟังไม่ได้ พวกนี้ท่องเป็นอยู่คำเดียว โอว เซฟตี้อิสนัมเบอร์วันไพรออริที่ Oh! Safety is our number one priority ! แต่เอาเข้าจริงๆ
จับต้องเป็นชิ้นเป็นอันไม่มี ไอ้ที่ขอไปก็หั่นงบกระจาย แบบนี้เขาเรียก
ออกาไนซ์เซชั่น แฟคเธ่อร์ เข้าใจไหม
เวลาสอบสวนอุบัติเหตุนั้น
ตัวที่อยู่ท้ายๆทางขวามือนั้นหาไม่ยาก ส่วนใหญ่ แค่ถามไปก็สารภาพหมดเปลือก
ผมรีบครับ ผมไม่นึกว่าเขาจะไม่หลบ อีกคนก็บอก ผมไม่นึกว่าเขาจะถอย
นี่ ไอ้น้อง ถามจริงๆเหอะ รีบๆแบบนี้ เขาจ่ายตังค์เอ็งเพิ่มมั๊ย จะบอกให้นะ จะรีบจะไม่รีบ เอ็งก็ได้ค่าแรงไปซื้อข้าวกินเท่าเดิม เอ็งจะรีบไปทำไมฟะ นั่นคือคนงาน
ส่วนผู้บริหาร มีอยู่ที่หนึ่ง จ้างเราร่างโครงการพัฒนาวัฒนธรรมความปลอดภัยที่ยั่งยืน เราก็ทำให้อย่างละเอียด ทุกทฤษฎีที่หยิบใช้ ทดสอบมากับมือ ใช้มาตั้งหลายแห่ง เปลี่ยนโรงงานนรกเป็นบ้านแห่งที่สองมาก็หลายที่ เสนอราคาไปไม่ถึงล้าน ไม่เอา ไปจ้างฝรั่งมาทำ เสียไปสี่สิบล้าน... ไอ้นี่ไม่เคยทำงานอะไรเลย มันมาท่องๆถุยๆให้ฟัง...
จะบอกให้นะ เมืองนอก ไม่มีหลักสูตร อาชีวอนามัยและความปลอดภัยผลิตเซฟตี้เก่งๆแบบเราหรอก (ไม่เก่งจริงไม่กล้าด่าใครออกอากาศ) พวกเซฟตี้อย่างมาก ก็มาจากพวกจบไฮสกูล พวกทหารเรือ จบอย่างมากก็แค่ใบประกาศ แต่ไม่รู้เป็นงัย พอฝรั่งพูด คนไทยพยักหน้างึ่กงั่ก ฝรั่งมา โอ้โฮ ผู้จัดการทั้งหลาย ขยันเดินโรงงานกันไข่ดันบวม ไข่เหนียวเลย
เรื่องเดียวกัน เซฟตี้คนไทยพูดจนปากจะฉีกถึงรูทวารหนัก ไม่ฟัง ไม่ทำ ฝรั่งเอาตีนชี้ทีเดียว พรุ่งนี้เสร็จ เฮ้อ ไอ้ฟาย... สอนระบบบริหารความปลอดภัย คนไทยสอนมันไม่ฟัง..จ้างฝรั่งมาสอน เสียตังค์ไปสิบสองล้าน นั่งพยักหน้างั่กๆ สอนเรื่องเดียวกันเลย สมน้ำหน้าดีมั๊ย ไอ้เวร (ไม่เจาะจงใคร) นี่แหละ บางทีเลยไม่อยากพูดภาษาไทย เขียนภาษาไทย มันไม่ขลัง ต้องปนภาษาฝรั่ง หรือไม่ก็สอนเป็นภาษาอังกฤษซะเลย เอาเข้าจริง แม่งฟังภาษาอังกฤษไม่รู้เรื่อง ระยำจริง กูนึกว่าเก่ง ไอ้หอก
ขออภัย พูดไทย(ดีๆ)ไม่ค่อยชัด
ษมน รจนาพัฒน์
